Ουρανός και Αστρονομικά Φαινόμενα Ιούλιος 2012

Γράφει η Αστροφυσικός Ελένη Χατζηχρήστου

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Εικ. Ουρανος: Ο ουρανός του Ιουλίου για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της Αθήνας (15/07/2012 21:00 UTC). (Credit: http://space.about.com)

 

Αυτό το Μήνα..

Τον Ιούλιο είμαστε πια για τα καλά στο καλοκαίρι (στο βόρειο ημισφαίριο) όμως η Γη φτάνει στο αφήλιο, δηλαδή στο μακρινότερο σημείο της τροχιάς της ως προς τον Ήλιο. Αυτό βέβαια δεν είναι παράξενο, αφού όπως γνωρίζουμε οι εποχές του έτους δεν οφείλονται στην αυξομείωση της απόστασης Γης-Ήλιου αλλά στην κλίση του άξονα περιστροφής της Γης ως προς την εκλειπτική, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα να αλλάζει η γωνία πρόσπτωσης των ηλιακών ακτίνων στο έδαφος. Στον καθαρό ουρανό του Ιουλίου θα μπορέσουμε να θαυμάσουμε τον Γαλαξία μας που ανεβαίνει από το νότιο ορίζοντα προς τον Τοξότη και πιο βόρεια προς τον Κύκνο και την Κασσιόπη. Και βέβαια το Θερινό Τρίγωνο το οποίο σχηματίζεται από τα άστρα Deneb (Κύκνος), Βέγκα (Λύρα) και Altair (Αετός). Πανσέληνος σημειώνεται στις αρχές του μήνα και έτσι δεν θα επηρεαστεί σημαντικά η ορατότητα των βροχών διαττόντων του Ιουλίου, η καλύτερη ίσως των οποίων είναι οι δέλτα Υδροχοίδες που κορυφώνεται στα τέλη του μήνα. Οι πλανήτες θα παρελάσουν για μια ακόμη φορά σε όμορφους σχηματισμούς μεταξύ τους και με τη Σελήνη, ενώ στα μισά ακριβώς του μήνα θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε την επιπρόσθηση του Δία και των δορυφόρων του από τη Σελήνη.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Αφροδίτη1 και Αφροδίτη2: Η διάβαση της Αφροδίτης στις αρχές Ιουνίου αποτέλεσε παγκόσμιο αστρονομικό γεγονός που φωτογραφήθηκε από όλες τις μεριές του πλανήτη μας, όπου τα φαινόμενο ήταν ορατό. Εδώ σας παρουσιάζουμε δύο εικόνες που ελήφθησαν από το διάστημα, η πρώτη από τον Ιαπωνικό δορυφόρο Hinode και η δεύτερη από το Solar Dynamics Observatory της NASA (αντίστοιχα credit:Reuters/JAXA and NASA/SDO). Η επόμενη διάβαση της Αφροδίτης, ορατή από τη Γη, θα λάβει χώρα το 2117.

 

Βροχές Διαττόντων

Στις 16 Ιουλίου κορυφώνονται οι όμικρον Δρακοντίδες, ορατοί όλη τη νύκτα στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη. Είναι σχετικά αργά μετεωροειδή που κατά πάσα πιθανότητα προέρχονται από τα υπολείμματα ενός κομήτη που είτε έχει αλλάξει τροχιά και δεν περνάει πια από τη γειτονιά του Ήλιου, είτε έχει καταστραφεί.  

Οι δέλτα Υδροχοίδες κορυφώνονται στις 28-29 Ιουλίου, οπότε αναμένονται περί τα 15 μετεωροειδή την ώρα, ορατά κυρίως τις πρώτες πρωινές ώρες.

Τέλος, στις 23-30 Ιουλίου ψάξτε για τους Αιγοκερίδες,  υπολείμματα του κομήτη Honda-Mrkos-Padjusakova. Είναι πολύ λαμπρά κιτρινωπά μετεωροειδή με φαινόμενο ακτινοβόλο σημείο χαμηλά στο νοτιο-ανατολικό ορίζοντα, τα οποία μπορεί να είναι εντυπωσιακά ακόμη και υπό το φως της Σελήνης που θα είναι σχετικά λαμπρή εκείνες τις ημέρες.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Εικ ΔιαςΑφροδιτη: Οι Δίας και Αφροδίτη μαζί στον πρωινό ουρανό, στις αρχές του μήνα (Credit: Stellarium/IM).

 

Πλανήτες

 

Μετά τη δύση του ήλιου, τρεις πλανήτες θα είναι ορατοί, οι Ερμής, Άρης και Κρόνος. Ο Ερμής θα λάμπει στα δυτικά περίπου 30 λεπτά μετά τη δύση του ήλιου. Το αστρονομικό του μέγεθος θα είναι 0.6 στην αρχή του μήνα αλλά μέρα τη μέρα αυτό θα ελαττώνεται φτάνοντας στο 1.8 και ο πλανήτης θα επιστρέψει πολύ κοντά στον ήλιο για να είναι πια ορατός. 

Πάνω αριστερά του Ερμή μετά τον Βασιλίσκο, ο Άρης θα λάμπει με αστρονομικό μέγεθος 0.9 αρχικά και θα μετακινείται προς τα αριστερά κάθε νύκτα, πλησιάζοντας τον Κρόνο. Ο κόκκινος πλανήτης θα φαίνεται όλο και μικρότερος στο νοτιοδυτικό ουρανό, δύοντας πριν τα μεσάνυκτα.. 

Ο Κρόνος θα είναι ελαφρώς λαμπρότερος στην αρχή του μήνα, με αστρονομικό μέγεθος 0.7, αλλά σταδιακά η λαμπρότητά του θα ελαττωθεί στο 1.0. Προς το τέλος του μήνα, οι Άρης, Κρόνος και Στάχυς (λαμπρότερο άστρο της Παρθένου) θα σχηματίσουν ένα τρίγωνο.

Η Αφροδίτη θα είναι ορατή πριν την ανατολή του ήλιου, σταδιακά μετακινούμενη όλο και ψηλότερα στον ουρανό στη διάρκεια του μήνα. Στις 5 Ιουλίου δείτε την Αφροδίτη, το λαμπρό Αλδεμπαράν και τη Σελήνη μαζί, καθώς και το λαμπρό Δία πάνω από τις Αφροδίτη και Σελήνη. Τα τέσσερα ουράνια σώματα σχηματίζουν ένα εντυπωσιακό τραπεζοειδές ανατολικά, λίγο πριν να ανατείλει ο ήλιος. 

Ο λαμπρός Δίας θα ανεβαίνει όλο και ψηλότερα στον πρωινό ουρανό, κατάλληλος για αστροπαρατήρηση.   

Ο Ουρανός ανατέλλει κατά τα μεσάνυκτα και μεσουρανεί πριν την ανατολή του ήλιου. Η εμφάνισή του μοιάζει με εκείνη ενός άστρου (δίσκος μόλις 3.6 δευτερόλεπτα τόξου, και αστρονομικό μέγεθος 6). 

Ο Ποσειδώνας ανατέλλει λίγο πριν τον Ουρανό και είναι ακόμη πιο αμυδρός (αστρονομικό μέγεθος 8), με φαινόμενο μέγεθος μόλις μισό εκείνου του Ουρανού. Σίγουρα θα χρειαστεί ένα μεγάλο επαγγελματικό τηλεσκόπιο για να ανακαλύψει κανείς αυτούς τους δύο μακρινούς κόσμους.

Σελήνη

Η Σελήνη στο περίγειο (362.366 χλμ.) την πρώτη μέρα του μήνα, στο απόγειο (404.779 χλμ.) στις 13 Ιουλίου και πάλι στο περίγειο (367.315 χλμ.) στις 29. Πανσέληνος στις 3 Ιουλίου, Τελευταίο Τέταρτο στις 11, Νέα Σελήνη στις 19 και Πρώτο Τέταρτο στις 26 Ιουλίου.

 

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Εικ. Επιπρόσθηση: Αφροδίτη και Δίας κοντά στη Σελήνη. Στις 15 Ιουλίου θα έχουμε επιπρόσθηση του Δία ορατή από τις περισσότερες περιοχές της Γης (Credit: Stellarium/IM).

Αναλυτικό Αστρονομικό Ημερολόγιο

1 Ιουλίου: Ο Ερμής σε μέγιστη ανατολική αποχή (26°). Η Αφροδίτη 4.8° νοτιο-ανατολικά του Δία. Η Σελήνη κοντά στον Αντάρη και στο περίγειο (362.366 χλμ).

3 Ιουλίου: Πανσέληνος. Ο Ερμής 6° νοτιοδυτικά του αστρικού σμήνους Κυψέλη (M44).

5 Ιουλίου: Η Γη στο αφήλιο (1.016675 αστρονομικές μονάδες, ή 152.1 εκατομμύρια χιλιόμετρα).

9 Ιουλίου: Η Αφροδίτη 0.91° βόρεια του Αλδεμπαράν. 

11 Ιουλίου: Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης. Οι Αφροδίτη, Δίας και Αλδεμπαράν σε απόσταση μικρότερη των 5.9°.

13 Ιουλίου: Η Σελήνη στο απόγειο (404.779 χλμ). 

14 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στο αστρικό σμήνος Πλειάδες.

15 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στο Δία - απόκρυψη (επιπρόσθηση) ορατή από τα περισσότερα μέρη της Γης - και την Αφροδίτη, στον πρωινό ουρανό. 

16 Ιουλίου: Κορύφωση της βροχής διαττόντων όμικρον Δρακοντίδες.

19 Ιουλίου: Νέα Σελήνη.

21 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Βασιλίσκο.

24 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Άρη.

25 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Στάχυ της Παρθένου.

26 Ιουλίου: Πρώτο Τέταρτο Σελήνης. 

28 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Αντάρη. Κορύφωση της βροχής διαττόντων νότιοι δέλτα Υδροχοίδες.

29 Ιουλίου: Η Σελήνη στο περίγειο (367.315 χλμ). 

30 Ιουλίου: Ο Δίας 4.7° βόρεια του Αλδεμπαράν, στον πρωινό ουρανό.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Εικ. Οριζοντας: Ο ορίζοντας του Ιουλίου, κοιτώντας νότια, για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της Αθήνας (15/07/2012 21:00 UTC). (Credit: http://space.about.com)

 

 

Πηγές:

http://www.synapses.co.uk/astro/monthnxt.html

http://stargazing.suite101.com/              

http://www.astronomynow.com/sky_charts.html

http://stardate.org/nightsky/almanac/ 

http://www.seasky.org/astronomy/astronomy_calendar_current.html 

http://www.mmo.org/astronomy/this-months-sky.html 

http://www.space.com/spacewatch/new_sky_calendar.html 

http://www.skymaps.com/downloads.html

http://www.skymaps.com/articles/n1207.html                           

http://transientsky.wordpress.com/ 

http://www.arksky.org/

http://space.about.com/od/computerresources/tp/     

http://www.moonwise.co.uk/year/

http://www.findyourfate.com/astrology/year2012/sky2012.html  

http://users.sch.gr/mdogram/ 

http://www.spaceagepub.com/calendar/downrange.html

http://www.jodrellbank.manchester.ac.uk/astronomy/nightsky/

http://www1.cadc-ccda.hia-iha.nrc-cnrc.gc.ca/cadcbin/meetings/getMeetings.py?year=2012

http://spaceconferencenews.blogspot.com/2012/05/upcoming-events-for-june-2012.html  

Ο ουρανός της εβδομάδας και από το: http://www.skyandtelescope.com/

Ο νυκτερινός ουρανός καθημερινά: http://www.astro.noa.gr/AlmanacIAA/iaa_today.htm