Ουρανός και Αστρονομικά Φαινόμενα Ιανουάριος 2013
Γράφει η Αστροφυσικός Ελένη Χατζηχρήστου
Εικ. Ουρανος: Ο ουρανός του Ιανουαρίου για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της Αθήνας (15/01/2013 21:00 UTC). (Credit: http://space.about.com)
Αυτό το Μήνα..
Νέα Χρονιά μπαίνει με ελπίδα για καλύτερες ημέρες σε όλο τον κόσμο. Το 2013 υπόσχεται να είναι αρκετά ενδιαφέρον αστρονομικά: Στις 25 Απριλίου θα έχουμε μια μερική έκλειψη Σελήνης ορατή από την Αφρική, την Ευρώπη, την Ασία και την Αυστραλία. Στις 10 Μαίου έρχεται μια δακτυλιοειδής Ηλιακή έκλειψη ορατή από τη δυτική Αυστραλία και κατά μήκος του κεντρικού Ειρηνικού Ωκεανού. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 23 Μαίου, θα έχουμε το προνόμιο να παρατηρήσουμε την επιπρόσθηση του άστρου 3UCAC 188002199 από τον πλανήτη Ουρανό και τους δακτυλίους του, ορατή μόνο από την ανατολική Μεσόγειο και την ανατολική Αφρική. Στις 3 Νοεμβρίου θα έχουμε μια ακόμη, υβριδική Ηλιακή έκλειψη ορατή από τον Ατλαντικό ωκεανό, την ανατολική ακτή των ΗΠΑ και την κεντρική Αφρική. Και καθώς το 2013 θα πλησιάζει στο τέλος του (Νοέμβριο-Δεκέμβριο) περιμένουμε την εντυπωσιακή επίσκεψη του κομήτη C/2012 S1 (ISON) που ανακαλύφθηκε πρόσφατα. Αυτό το μήνα ξεκινάμε με τη Γη στο περιήλιο στις 2 Ιανουαρίου, το κοντινότερο στον Ήλιο σημείο της τροχιάς της. Καταχείμωνο για το βόρειο ημισφαίριο και καρδιά του καλοκαιριού για το νότιο, αποδεικνύει οτι η απόσταση Γης-Ήλιου δεν παίζει κανένα ρόλο στην αλληλουχία των εποχών. Ο Ιανουάριος είναι και ο τελευταίος από τους τρεις μήνες καταλληλότερους για την παρατήρηση του Δία, ο οποίος αυτή την εποχή βρίσκεται στον Ταύρο ψηλά στην εκλειπτική, ανάμεσα στα σμήνη των Πλειάδων και Υάδων. Αυτό το μήνα θα έχουμε μια σχετικά καλή βροχή διαττόντων και αρκετές ευκαιρίες για να φωτογραφήσουμε πλανήτες, άστρα και τη Σελήνη σε «χορευτικές» φιγούρες στο νυκτερινό ουρανό.
Βροχές Διαττόντων
Την πρώτη εβδομάδα του μήνα (και του χρόνου) μας επισκέπτονται οι Τεταρτίδες, υπολείμματα ενός άγνωστου κομήτη που κάποτε επισκέφθηκε την κοσμική γειτονιά μας. Οι Τεταρτίδες είναι ίσως η καλύτερη ευκαιρία μέχρι τον Απρίλιο να παρατηρήσουμε σχετικά φωτεινούς μετεωροειδείς. Ήδη από την 1η Ιανουαρίου ο πλανήτης μας μπαίνει στην τροχιά των Τεταρτίδων αλλά η κορύφωση του φαινομένου θα έλθει 2 ημέρες αργότερα οπότε περιμένουμε ως και 60 διάττοντες την ώρα, υπό ιδανικές συνθήκες παρατήρησης βεβαίως. Το φαινόμενο ακτινοβόλο σημείο βρίσκεται στον (όχι πλέον χρησιμοποιούμενο) αστερισμό Quadrans Muralis (Επιτοίχιος Τετράς), βόρεια του Αρκτούρου, λαμπρού άστρου στον αστερισμό του Βοώτη. Η καλύτερη στιγμή παρατήρησης είναι 4 ώρες περίπου πριν την ανατολή του Ήλιου στις 3-4 Ιανουαρίου, αν και η Σελήνη θα βρίσκεται (στο τελευταίο τέταρτο) και θα κυριαρχεί στον ουρανό δυσκολεύοντας την παρατήρηση των αμυδρότερων μετεωροειδών.
Στις 15-16 Ιανουαρίου η τροχιά του πλανήτη μας περνάει μέσα από τη ζώνη μετεωροειδών, γνωστών με το όνομα δ-Καρκινίδες, που μεσουρανούν γύρω στα μεσάνυκτα (φαινόμενο ακτινοβόλο σημείο στον αστερισμό του Καρκίνου, κοντά στο αστρικό σμήνος Κυψέλη). Οι δ-Καρκινίδες δεν είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακοί, με αναμενόμενους 4 διάττοντες την ώρα σε βέλτιστες συνθήκες παρατήρησης.
Μόλις 2 ημέρες αργότερα, στις 18 Ιανουαρίου, κορυφώνεται μια ακόμη βροχή διαττόντων με φαινόμενο ακτινοβόλο σημείο στον αστερισμό Κόμη Βερενίκης. Πρόκειται για μερικά από τα ταχύτερα γνωστά μετεωροειδή (65 χλμ. το δευτερόλεπτο) , αλλά αναμένονται το πολύ 2 τέτοιοι διάττοντες την ώρα. Για όσους αντέξουν το μεταμεσονύχτιο ψύχος αξίζει πάντως τον κόπο να μείνουν ξύπνιοι για να τα δουν, αφού η Σελήνη (στο πρώτο τέταρτο) θα δύσει λίγο μετά τα μεσάνυχτα, αφήνοντας έναν κατασκότεινο ουρανό που ευνοεί την παρατήρηση των διαττόντων
.Εικ. Orion: Όλο το νεφέλωμα του Αστερισμού του
Ωρίωνα - συνολικός χρόνος φωτογράφησης 7 ώρες (Credit: Αστεροσκοπείο
Ρόδου « Εύδημος»).
Πλανήτες
Ο Ερμής αυτό το μήνα θα βρίσκεται πολύ κοντά στον Ήλιο (φαινόμενη προοπτική από τη Γη) και άρα δεν θα είναι ορατός. Την 1η Ιανουαρίου ίσως καταφέρετε να τον ανακαλύψετε κάτω αριστερά της Αφροδίτης λίγο πριν την αυγή και στο τέλος του μήνα κάτω αριστερά του Άρη μετά τη δύση του Ήλιου.
Η λαμπρή Αφροδίτη είναι ένα πρωινό άστρο στην αρχή του μήνα και σταδιακά μετακινείται προς τον ανατολικό ορίζοντα. Στα μέσα του μήνα μπορείτε να την δείτε πολύ κοντά στον Πλούτωνα που φαίνεται να μετακινείται σε αντίθετη κατεύθυνση από την Αφροδίτη, και έτσι κάθε μέρα ανατέλλει όλο και νωρίτερα. Κατόπιν η Αφροδίτη πλησιάζει πλέον πολύ κοντά στον Ήλιο και το φως της (αστρονομικό μέγεθος -3.9) χάνεται στη λάμψη του ανατέλλοντος Ηλίου.
Ο κόκκινος πλανήτης Άρης παραμένει απομακρυσμένος από τη Γη τους τελευταίους μήνες και δύει παράλληλα με τον Ήλιο, έτσι ο πλανήτης δεν θα είναι ορατός για τους επόμενους 3 μήνες. Τελευταία ευκαιρία να δούμε τον Άρη θα είναι στις 13 Ιανουαρίου, κάτω από μια λεπτή φέτα Σελήνης, ενώ στη διάρκεια του μήνα θα ανεβεί μόλις λίγες μοίρες πάνω από τον ορίζοντα καθώς μετακινείται προς ανατολάς, από τον Αιγόκερω στον Υδροχόο, με αστρονομικό μέγεθος +1.2.
Ο Δίας παραμένει απόλυτος κυρίαρχος του ουρανού και αυτό το μήνα, δύοντας μετά τα μεσάνυκτα. Το θέαμα που προσφέρει είναι μοναδικό, καθώς βρίσκεται πάνω από το αστρικό σμήνος Υάδες στον αστερισμό του Ταύρου λάμποντας με αστρονομικό μέγεθος -2.5, λαμπρότερος από κάθε άλλο ουράνιο σώμα (εκτός της Σελήνης βεβαίως). Κατά τη διάρκεια του μήνα ο Δίας θα συνεχίσει να μετακινείται προς τα δυτικά (φαινόμενη ανάδρομη κίνηση). Η μεγάλη του γωνιακή διάμετρος (46.8-43.1 δευτερόλεπτα τόξου, από την αρχή ως το τέλος του μήνα αντίστοιχα) κάνει ορατές τις λεπτομέρειες της ατμόσφαιράς του ακόμη και για τα μικρά τηλεσκόπια, ενώ είναι δυνατή η παρατήρηση και των 4 μεγαλύτερων δορυφόρων του καθώς περιστρέφονται γύρω από το γίγαντα πλανήτη.
Ο Κρόνος μεσουρανεί κοντά στην αυγή, επομένως είναι ορατός μόνο τις πρώτες πρωινές ώρες στον αστερισμό της Παρθένου. Με αστρονομικό μέγεθος +0.6 και τους δακτυλίους του «ανοικτούς» σε πλήρη θέα για το γήινο παρατηρητή είναι κατάλληλος στόχος για τα τηλεσκόπιά μας αυτό το μήνα (και για τα επόμενα 6 χρόνια)! Αυτή την εποχή βλέπουμε το νότιο ημισφαίριο του πλανήτη και προς το τέλος του μήνα ο Κρόνος θα σχηματίζει με τον Ήλιο γωνία 90ο οπότε θα έχουμε τη μοναδική ευκαιρία να φωτογραφίσουμε τον πλανήτη καθώς ρίχνει τη μεγαλειώδη σκιά του στους δακτυλίους. Με τις κατάλληλες συνθήκες παρατήρησης, το τηλεσκόπιό μας μπορεί ακόμη να ανακαλύψει το Χάσμα Cassini στο σύστημα δακτυλίων του, ίσως όμως αυτό να είναι περισσότερο εφικτό από τα νοτιότερα γεωγραφικά πλάτη.
Ο μακρινός Ουρανός θα είναι ορατός με κιάλια και τηλεσκόπιο τις πρώτες νυχτερινές ώρες, σαν ένα γκριζογάλανο «άστρο» αστρονομικού μεγέθους 5.9 στον αστερισμό των Ιχθύων.
Ο Ποσειδώνας σημαντικά αμυδρότερος (αστρονομικό μέγεθος 8.0) είναι χαμηλά στο δυτικό ορίζοντα, στον αστερισμό του Υδροχόου, επομένως οι συνθήκες παρατήρησης αυτού του μακρινού πλανήτη είναι ακατάλληλες και θα παραμείνουν έτσι ως τους τελευταίους μήνες του 2013, οπότε θα περάσει στον πρωινό ουρανό.
Εικ. Jupiter-Vesta.: Δύο μοίρες πάνω αριστερά του
Αλδεμπαράν βρίσκεται ο αστεροειδής Vesta με αστρονομικό μέγεθος
(λαμπρότητα) 7. Το δίδυμο θα είναι παρατηρήσιμο με ένα ζευγάρι κιάλια σε
σκοτεινό ουρανό. Στην εικόνα φαίνονται οι κινήσεις του αστεροειδή
μεταξύ 5ης και 11ης Ιανουαρίου. Στις 10-11 Ιανουαρίου θα είναι
ευκολότερα ορατός με σχεδόν ισοδύναμη λαμπρότητα με εκείνη του άστρου
(Credit: Stellarium/IM).
Σελήνη
Την 5η Ιανουαρίου Τελευταίο Τέταρτο, 11η Νέα Σελήνη, 18η Πρώτο Τέταρτο και 27η Ιανουαρίου Πανσέληνος. Η Σελήνη στο Περίγειο (360.048 χλμ.) την 10η Ιανουαρίου και στο Απόγειο (405.311 χλμ.) την 22α Ιανουαρίου.
Εικ. Μ45cometC2004Q2: Το αστρικό σμήνος των
Πλειάδων κατά το πέρασμα του κομήτη C2004Q2 από την κοσμική γειτονιά μας
(Credit: Αστεροσκοπείο Ρόδου «Εύδημος»).
Αναλυτικό Αστρονομικό Ημερολόγιο
1 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Βασιλίσκο.
2 Ιανουαρίου: Η Γη στο περιήλιο (147.1 εκατομμύρια χιλιόμετρα).
3 Ιανουαρίου: Κορύφωση της βροχής διαττόντων Τεταρτίδες.
5 Ιανουαρίου: Τελευταίο Τέταρτο. Η Σελήνη κοντά στον Στάχυ, επιπρόσθηση ορατή από την Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία και μέρη της Ανταρκτικής.
7 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Κρόνο.
9 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Αντάρη.
10 Ιανουαρίου: Η Σελήνη στο περίγειο (360.048 χλμ) και κοντά στην Αφροδίτη.
11 Ιανουαρίου: Νέα Σελήνη.
13 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Άρη.
18 Ιανουαρίου: Πρώτο Τέταρτο Σελήνης. Ο Ερμής σε ανώτερη σύζευξη με τον Ήλιο.
21 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στις Πλειάδες.
22 Ιανουαρίου: Η Σελήνη στο απόγειο (405.311 χλμ.) και στον Αλδεμπαράν. Η Σελήνη κοντά στον πλανήτη Δία. Επιπρόσθηση ορατή από το νότιο Ειρηνικό και την Κεντρική Νότια Αμερική.
29 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Βασιλίσκο.
Εικ. Οριζοντας: Ο ορίζοντας του Ιανουαρίου, κοιτώντας βόρεια, για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της Αθήνας (15/01/2013 21:00 UTC). (Credit: http://space.about.com)
Πηγές:
http://www.synapses.co.uk/astro/monthnxt.html
http://stargazing.suite101.com/
http://www.astronomynow.com/sky_charts.html
http://stardate.org/nightsky/almanac/
http://www.seasky.org/astronomy/astronomy_calendar_current.html
http://www.mmo.org/astronomy/this-months-sky.html
http://www.space.com/spacewatch/new_sky_calendar.html
http://www.skymaps.com/downloads.html
http://www.skymaps.com/articles/n1301.html
http://transientsky.wordpress.com/
http://www.arksky.org/
http://space.about.com/od/computerresources/tp/
http://www.moonwise.co.uk/year/
http://www.findyourfate.com/astrology/year2012/sky2012.html
http://users.sch.gr/mdogram/
http://www.spaceagepub.com/calendar/downrange.html
http://www.jodrellbank.manchester.ac.uk/astronomy/nightsky/
http://astropixels.com/ephemeris/astrocal/astrocal2013est.html
http://www1.cadc-ccda.hia-iha.nrc-cnrc.gc.ca/cadcbin/meetings/getMeetings.py?year=2012
http://spaceconferencenews.blogspot.com/2012/05/upcoming-events-for-june-2012.html
Ο ουρανός της εβδομάδας και από το: http://www.skyandtelescope.com/
Ο νυκτερινός ουρανός καθημερινά: http://www.astro.noa.gr/AlmanacIAA/iaa_today.htm
Εφαρμογές Java και εικονικά εργαλεία για την αναπαραγωγή του νυκτερινού ουρανού από το γεωγραφικό πλάτος και μήκος που βρίσκεστε:
http://space.about.com/library/weekly/blskymaps.htm
http://www.oras.org/stargazer/applet.html
Γράφει η Αστροφυσικός Ελένη Χατζηχρήστου
Εικ. Ουρανος: Ο ουρανός του Ιανουαρίου για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της Αθήνας (15/01/2013 21:00 UTC). (Credit: http://space.about.com)
Αυτό το Μήνα..
Νέα Χρονιά μπαίνει με ελπίδα για καλύτερες ημέρες σε όλο τον κόσμο. Το 2013 υπόσχεται να είναι αρκετά ενδιαφέρον αστρονομικά: Στις 25 Απριλίου θα έχουμε μια μερική έκλειψη Σελήνης ορατή από την Αφρική, την Ευρώπη, την Ασία και την Αυστραλία. Στις 10 Μαίου έρχεται μια δακτυλιοειδής Ηλιακή έκλειψη ορατή από τη δυτική Αυστραλία και κατά μήκος του κεντρικού Ειρηνικού Ωκεανού. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 23 Μαίου, θα έχουμε το προνόμιο να παρατηρήσουμε την επιπρόσθηση του άστρου 3UCAC 188002199 από τον πλανήτη Ουρανό και τους δακτυλίους του, ορατή μόνο από την ανατολική Μεσόγειο και την ανατολική Αφρική. Στις 3 Νοεμβρίου θα έχουμε μια ακόμη, υβριδική Ηλιακή έκλειψη ορατή από τον Ατλαντικό ωκεανό, την ανατολική ακτή των ΗΠΑ και την κεντρική Αφρική. Και καθώς το 2013 θα πλησιάζει στο τέλος του (Νοέμβριο-Δεκέμβριο) περιμένουμε την εντυπωσιακή επίσκεψη του κομήτη C/2012 S1 (ISON) που ανακαλύφθηκε πρόσφατα. Αυτό το μήνα ξεκινάμε με τη Γη στο περιήλιο στις 2 Ιανουαρίου, το κοντινότερο στον Ήλιο σημείο της τροχιάς της. Καταχείμωνο για το βόρειο ημισφαίριο και καρδιά του καλοκαιριού για το νότιο, αποδεικνύει οτι η απόσταση Γης-Ήλιου δεν παίζει κανένα ρόλο στην αλληλουχία των εποχών. Ο Ιανουάριος είναι και ο τελευταίος από τους τρεις μήνες καταλληλότερους για την παρατήρηση του Δία, ο οποίος αυτή την εποχή βρίσκεται στον Ταύρο ψηλά στην εκλειπτική, ανάμεσα στα σμήνη των Πλειάδων και Υάδων. Αυτό το μήνα θα έχουμε μια σχετικά καλή βροχή διαττόντων και αρκετές ευκαιρίες για να φωτογραφήσουμε πλανήτες, άστρα και τη Σελήνη σε «χορευτικές» φιγούρες στο νυκτερινό ουρανό.
Βροχές Διαττόντων
Την πρώτη εβδομάδα του μήνα (και του χρόνου) μας επισκέπτονται οι Τεταρτίδες, υπολείμματα ενός άγνωστου κομήτη που κάποτε επισκέφθηκε την κοσμική γειτονιά μας. Οι Τεταρτίδες είναι ίσως η καλύτερη ευκαιρία μέχρι τον Απρίλιο να παρατηρήσουμε σχετικά φωτεινούς μετεωροειδείς. Ήδη από την 1η Ιανουαρίου ο πλανήτης μας μπαίνει στην τροχιά των Τεταρτίδων αλλά η κορύφωση του φαινομένου θα έλθει 2 ημέρες αργότερα οπότε περιμένουμε ως και 60 διάττοντες την ώρα, υπό ιδανικές συνθήκες παρατήρησης βεβαίως. Το φαινόμενο ακτινοβόλο σημείο βρίσκεται στον (όχι πλέον χρησιμοποιούμενο) αστερισμό Quadrans Muralis (Επιτοίχιος Τετράς), βόρεια του Αρκτούρου, λαμπρού άστρου στον αστερισμό του Βοώτη. Η καλύτερη στιγμή παρατήρησης είναι 4 ώρες περίπου πριν την ανατολή του Ήλιου στις 3-4 Ιανουαρίου, αν και η Σελήνη θα βρίσκεται (στο τελευταίο τέταρτο) και θα κυριαρχεί στον ουρανό δυσκολεύοντας την παρατήρηση των αμυδρότερων μετεωροειδών.
Στις 15-16 Ιανουαρίου η τροχιά του πλανήτη μας περνάει μέσα από τη ζώνη μετεωροειδών, γνωστών με το όνομα δ-Καρκινίδες, που μεσουρανούν γύρω στα μεσάνυκτα (φαινόμενο ακτινοβόλο σημείο στον αστερισμό του Καρκίνου, κοντά στο αστρικό σμήνος Κυψέλη). Οι δ-Καρκινίδες δεν είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακοί, με αναμενόμενους 4 διάττοντες την ώρα σε βέλτιστες συνθήκες παρατήρησης.
Μόλις 2 ημέρες αργότερα, στις 18 Ιανουαρίου, κορυφώνεται μια ακόμη βροχή διαττόντων με φαινόμενο ακτινοβόλο σημείο στον αστερισμό Κόμη Βερενίκης. Πρόκειται για μερικά από τα ταχύτερα γνωστά μετεωροειδή (65 χλμ. το δευτερόλεπτο) , αλλά αναμένονται το πολύ 2 τέτοιοι διάττοντες την ώρα. Για όσους αντέξουν το μεταμεσονύχτιο ψύχος αξίζει πάντως τον κόπο να μείνουν ξύπνιοι για να τα δουν, αφού η Σελήνη (στο πρώτο τέταρτο) θα δύσει λίγο μετά τα μεσάνυχτα, αφήνοντας έναν κατασκότεινο ουρανό που ευνοεί την παρατήρηση των διαττόντων
Πλανήτες
Ο Ερμής αυτό το μήνα θα βρίσκεται πολύ κοντά στον Ήλιο (φαινόμενη προοπτική από τη Γη) και άρα δεν θα είναι ορατός. Την 1η Ιανουαρίου ίσως καταφέρετε να τον ανακαλύψετε κάτω αριστερά της Αφροδίτης λίγο πριν την αυγή και στο τέλος του μήνα κάτω αριστερά του Άρη μετά τη δύση του Ήλιου.
Η λαμπρή Αφροδίτη είναι ένα πρωινό άστρο στην αρχή του μήνα και σταδιακά μετακινείται προς τον ανατολικό ορίζοντα. Στα μέσα του μήνα μπορείτε να την δείτε πολύ κοντά στον Πλούτωνα που φαίνεται να μετακινείται σε αντίθετη κατεύθυνση από την Αφροδίτη, και έτσι κάθε μέρα ανατέλλει όλο και νωρίτερα. Κατόπιν η Αφροδίτη πλησιάζει πλέον πολύ κοντά στον Ήλιο και το φως της (αστρονομικό μέγεθος -3.9) χάνεται στη λάμψη του ανατέλλοντος Ηλίου.
Ο κόκκινος πλανήτης Άρης παραμένει απομακρυσμένος από τη Γη τους τελευταίους μήνες και δύει παράλληλα με τον Ήλιο, έτσι ο πλανήτης δεν θα είναι ορατός για τους επόμενους 3 μήνες. Τελευταία ευκαιρία να δούμε τον Άρη θα είναι στις 13 Ιανουαρίου, κάτω από μια λεπτή φέτα Σελήνης, ενώ στη διάρκεια του μήνα θα ανεβεί μόλις λίγες μοίρες πάνω από τον ορίζοντα καθώς μετακινείται προς ανατολάς, από τον Αιγόκερω στον Υδροχόο, με αστρονομικό μέγεθος +1.2.
Ο Δίας παραμένει απόλυτος κυρίαρχος του ουρανού και αυτό το μήνα, δύοντας μετά τα μεσάνυκτα. Το θέαμα που προσφέρει είναι μοναδικό, καθώς βρίσκεται πάνω από το αστρικό σμήνος Υάδες στον αστερισμό του Ταύρου λάμποντας με αστρονομικό μέγεθος -2.5, λαμπρότερος από κάθε άλλο ουράνιο σώμα (εκτός της Σελήνης βεβαίως). Κατά τη διάρκεια του μήνα ο Δίας θα συνεχίσει να μετακινείται προς τα δυτικά (φαινόμενη ανάδρομη κίνηση). Η μεγάλη του γωνιακή διάμετρος (46.8-43.1 δευτερόλεπτα τόξου, από την αρχή ως το τέλος του μήνα αντίστοιχα) κάνει ορατές τις λεπτομέρειες της ατμόσφαιράς του ακόμη και για τα μικρά τηλεσκόπια, ενώ είναι δυνατή η παρατήρηση και των 4 μεγαλύτερων δορυφόρων του καθώς περιστρέφονται γύρω από το γίγαντα πλανήτη.
Ο Κρόνος μεσουρανεί κοντά στην αυγή, επομένως είναι ορατός μόνο τις πρώτες πρωινές ώρες στον αστερισμό της Παρθένου. Με αστρονομικό μέγεθος +0.6 και τους δακτυλίους του «ανοικτούς» σε πλήρη θέα για το γήινο παρατηρητή είναι κατάλληλος στόχος για τα τηλεσκόπιά μας αυτό το μήνα (και για τα επόμενα 6 χρόνια)! Αυτή την εποχή βλέπουμε το νότιο ημισφαίριο του πλανήτη και προς το τέλος του μήνα ο Κρόνος θα σχηματίζει με τον Ήλιο γωνία 90ο οπότε θα έχουμε τη μοναδική ευκαιρία να φωτογραφίσουμε τον πλανήτη καθώς ρίχνει τη μεγαλειώδη σκιά του στους δακτυλίους. Με τις κατάλληλες συνθήκες παρατήρησης, το τηλεσκόπιό μας μπορεί ακόμη να ανακαλύψει το Χάσμα Cassini στο σύστημα δακτυλίων του, ίσως όμως αυτό να είναι περισσότερο εφικτό από τα νοτιότερα γεωγραφικά πλάτη.
Ο μακρινός Ουρανός θα είναι ορατός με κιάλια και τηλεσκόπιο τις πρώτες νυχτερινές ώρες, σαν ένα γκριζογάλανο «άστρο» αστρονομικού μεγέθους 5.9 στον αστερισμό των Ιχθύων.
Ο Ποσειδώνας σημαντικά αμυδρότερος (αστρονομικό μέγεθος 8.0) είναι χαμηλά στο δυτικό ορίζοντα, στον αστερισμό του Υδροχόου, επομένως οι συνθήκες παρατήρησης αυτού του μακρινού πλανήτη είναι ακατάλληλες και θα παραμείνουν έτσι ως τους τελευταίους μήνες του 2013, οπότε θα περάσει στον πρωινό ουρανό.
Σελήνη
Την 5η Ιανουαρίου Τελευταίο Τέταρτο, 11η Νέα Σελήνη, 18η Πρώτο Τέταρτο και 27η Ιανουαρίου Πανσέληνος. Η Σελήνη στο Περίγειο (360.048 χλμ.) την 10η Ιανουαρίου και στο Απόγειο (405.311 χλμ.) την 22α Ιανουαρίου.
Αναλυτικό Αστρονομικό Ημερολόγιο
1 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Βασιλίσκο.
2 Ιανουαρίου: Η Γη στο περιήλιο (147.1 εκατομμύρια χιλιόμετρα).
3 Ιανουαρίου: Κορύφωση της βροχής διαττόντων Τεταρτίδες.
5 Ιανουαρίου: Τελευταίο Τέταρτο. Η Σελήνη κοντά στον Στάχυ, επιπρόσθηση ορατή από την Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία και μέρη της Ανταρκτικής.
7 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Κρόνο.
9 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Αντάρη.
10 Ιανουαρίου: Η Σελήνη στο περίγειο (360.048 χλμ) και κοντά στην Αφροδίτη.
11 Ιανουαρίου: Νέα Σελήνη.
13 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Άρη.
18 Ιανουαρίου: Πρώτο Τέταρτο Σελήνης. Ο Ερμής σε ανώτερη σύζευξη με τον Ήλιο.
21 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στις Πλειάδες.
22 Ιανουαρίου: Η Σελήνη στο απόγειο (405.311 χλμ.) και στον Αλδεμπαράν. Η Σελήνη κοντά στον πλανήτη Δία. Επιπρόσθηση ορατή από το νότιο Ειρηνικό και την Κεντρική Νότια Αμερική.
29 Ιανουαρίου: Η Σελήνη κοντά στον Βασιλίσκο.
Εικ. Οριζοντας: Ο ορίζοντας του Ιανουαρίου, κοιτώντας βόρεια, για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της Αθήνας (15/01/2013 21:00 UTC). (Credit: http://space.about.com)
Πηγές:
http://www.synapses.co.uk/astro/monthnxt.html
http://stargazing.suite101.com/
http://www.astronomynow.com/sky_charts.html
http://stardate.org/nightsky/almanac/
http://www.seasky.org/astronomy/astronomy_calendar_current.html
http://www.mmo.org/astronomy/this-months-sky.html
http://www.space.com/spacewatch/new_sky_calendar.html
http://www.skymaps.com/downloads.html
http://www.skymaps.com/articles/n1301.html
http://transientsky.wordpress.com/
http://www.arksky.org/
http://space.about.com/od/computerresources/tp/
http://www.moonwise.co.uk/year/
http://www.findyourfate.com/astrology/year2012/sky2012.html
http://users.sch.gr/mdogram/
http://www.spaceagepub.com/calendar/downrange.html
http://www.jodrellbank.manchester.ac.uk/astronomy/nightsky/
http://astropixels.com/ephemeris/astrocal/astrocal2013est.html
http://www1.cadc-ccda.hia-iha.nrc-cnrc.gc.ca/cadcbin/meetings/getMeetings.py?year=2012
http://spaceconferencenews.blogspot.com/2012/05/upcoming-events-for-june-2012.html
Ο ουρανός της εβδομάδας και από το: http://www.skyandtelescope.com/
Ο νυκτερινός ουρανός καθημερινά: http://www.astro.noa.gr/AlmanacIAA/iaa_today.htm
Εφαρμογές Java και εικονικά εργαλεία για την αναπαραγωγή του νυκτερινού ουρανού από το γεωγραφικό πλάτος και μήκος που βρίσκεστε:
http://space.about.com/library/weekly/blskymaps.htm
http://www.oras.org/stargazer/applet.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου